متفکر سیستمی

پویایی های متغیرهای حالت و جریان

فصل حاضر رفتار متغیرهای حالت و جریان را مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد. انتگرال گیری از جریان برای بدست آوردن حالت و مشتق گیری از حالت برای بدست آوردن نرخ خالص تغییر است. کشف ارتباط میان متغیرهای حالت و جریان عملی شهودی است. برای مدلسازان آنچه حائز اهمیت است این است که بتوانید به طور شهودی و با استفاده از تکنیک های ترسیمی و دیگر روش های غیر ریاضی، رفتار متغیرهای حالت و جریان را با یکدیگر مرتبط سازند. نرخ خالص تغییر متغیر حالت برابر است با مجموع کل جریان های ورودی منهای مجموع کل جریان های خروجی.
متغیرهای حالت، نرخ های خالص تغییر را انباشت می کنند. زمانی که مقدار متغیرهای حالت تغییر نمی کند، در وضعیت تعادل قرار دارند. برای آنکه یک متغیر حالت در حالت تعادل باشد، نرخ خالص تغییر باید صفر باشد؛ بدین معنا که مقدار کل جریان های ورودی در مقایسه با مقدار کل جریان های خروجی در وضعیتی تعادلی قرار دارد. چنین وضعیتی را تعادل پویا می نامند. تعادل ایستا از وضعیتی ناشی می شود که تمام جریان های ورودی و خروجی منبع صفر باشند.

جی فارستر

 

بنیان‌گذار تفکرسیستمی در 16 نوامبر 2016 (26 آبان 1395) درگذشت.

متغیرهای حالت و جریان

در این فصل مفهوم متغیرهای حالت جریان که مفهومی اساسی در پویایی شناسی سیستم ها به شمار می آید توضیح داده می شود. توانایی در شناخت، ترسیم و تفسیر نمودارهای حالت و جریان سیستم ها مهارت حیاتی برای هر مدلساز سیستم های مدرن است. نمودارهای علّی حلقوی در بسیاری از موقعیت ها بسیار مفیدند. این نمودارها برای نمایش وابستگی های متقابل و فرآیندهای بازخوردی موثر بوده و در شروع یک پروژه مدلسازی نقش موثری در ارائه مدل های ذهنی دارند. نمودارهای علّی حلقوی محدودیت هایی دارند و به راحتی ممکن است از آنها سوء استفاده شود. یکی از مهم ترین محدودیت های نمودارهای علّی ناتوانی آنها در نمایش ساختار متغیر حالت و جریان سیستم ها است. 

نمودارهای علّی حلقوی

در پویایی شناسی سیستم ها از ابزارهای نموداری مختلفی برای درک ساختار سیستم استفاده می کنیم. نمودارهای علی حلقوی ابزاری مهم برای نشان دادن ساختار بازخوردی سیستم ها است. فواید نمودار علی حلقوی: دستیابی سریع به فرضیه ای در مورد علت های پویایی؛ استنباط و درک مدل های ذهنی افراد یا گروه ها. یک نمودار علی از تعدادی متغیر تشکیل شده است که به وسیله پیکان هایی که نشان دهنده تاثیرهای علی بین متغیرها هستند به هم متصل شده اند. همچنین باید حلقه های بازخوردی مهم را نیز در نمودار مشخص نمود. به هر رابطه علی علامت + یا - داده شده است که نشان دهنده نحوه تغییر متغیر وابسته در هنگام تغییر متغیر مستقل است. توجه کنید که نماد حلقه در جهت تاثیر حلقه مربوطه ترسیم می شود. یک رابطه مثبت به معنای هم جهت بودن متغیر مستقل و وابسته است و یک رابطه منفی مختلف الجهت بودن علت و معلول را نشان می دهد.

فرآیند مدل سازی

مفهوم دنیای مجازی به عنوان روشی برای تسریع فرآیند یادگیری معرفی شد. مدلسازی با همه ویژگی هایی که دارد، در متن حل مسائل جهان واقعی قرار دارد. مدل سازی به عنوان بخشی از فرآیند یادگیری تکراری است و فرآیند پیوسته ای است از فرموله کردن فرضیه ها، آزمایش و بازبینی مدل های ساخت یافته و ذهنی. در مدل سازی مهم ترین افراد طراحان هستند. در سیستم های اجتماعی و تجاری، مدیران هر دو نقش را ایفا می کنند، تصمیم میگیرند و همچنین طراحند. نقش طراحی مهم ترین نقش است اما معمولا کمترین توجه به آن می شود. دنیای مجازی ابزار مهمی را برای مدیران در عملکرد و به ویژه طراحی سازمان شان فراهم می کند. در مدلسازی روی مسائل مهم متمرکز شوید.مدلسازی در انزوا انجام نمی شود. برای اثربخش بودن کار، فرآیند مدلسازی باید روی نیازهای مشتریان متمرکز باشد.